بازار ترکیه میزبان طیف گستردهای از برندهای فرنچایز است؛ از غولهای بینالمللی گرفته تا نشانهای تجاری بومی که خود را به موفقیت چشمگیری رساندهاند. در این بخش، به چند نمونه شناختهشده در هر دو دسته اشاره میکنیم:
McDonald’s – مکدونالدز: این نام آشنا به عنوان اولین برند فرنچایز خارجی در ترکیه (فعالیت از ۱۹۸۶) اکنون دهها شعبه در سراسر کشور دارد
ozdagistanliekici.com
. مکدونالدز از طریق مدل فرنچایز و همچنین شعب تحت مدیریت شرکت، حضور پررنگی در شهرهای بزرگ ترکیه (مانند استانبول، آنکارا، ازمیر) داشته و فرهنگ فستفود را در این کشور جا انداخته است. موفقیت مکدونالدز راه را برای سایر فستفودهای غربی در ترکیه هموار کرد.
Burger King – برگر کینگ: این رقیب دیرینه مکدونالدز نیز از اوایل دهه 1990 وارد ترکیه شد. برگر کینگ تحت امتیاز شرکت محلی Tab Gıda در ترکیه رشد سریعی داشت و اکنون صدها شعبه در سطح کشور دارد. اکثر شعب برگر کینگ در ترکیه به صورت فرنچایز اداره میشوند و این برند یکی از موفقترین فرنچایزهای بخش فستفود در ترکیه بهشمار میآید.
Starbucks – استارباکس: فرهنگ کافهنشینی ترکیه با حضور استارباکس از سال ۲۰۰۳ وارد فاز جدیدی شد. استارباکس از طریق همکاری با یک شریک محلی (شرکت شایا) توانست به سرعت در مراکز خرید و خیابانهای اصلی شهرهای بزرگ ترکیه گسترش یابد. هماکنون صدها کافیشاپ استارباکس در ترکیه فعال است که ترکیبی از شعب فرنچایزی و شعب ملکی شرکت هستند.
Gloria Jean’s Coffees – گلوریا جینز: یک نمونه دیگر از برندهای بینالمللی در حوزه قهوه، گلوریا جینز است که مورد استقبال قرار گرفته است. این برند استرالیایی توسط یک شرکت ترکیهای به کشور وارد شد و اکنون نزدیک به ۲۰۰ کافیشاپ تحت این نام فعالیت دارند
ekonomist.com.tr
. گلوریا جینز نیز از مدل فرنچایز برای توسعه شبکه خود بهره گرفته و اهداف توسعه بلندپروازانهای در ترکیه دارد (هدف 225 شعبه تا پایان 2024)
ekonomist.com.tr
.
KFC – کیافسی: مرغ سوخاری آمریکایی KFC نیز مدتهاست در ترکیه حضوری فعال دارد. این برند با همکاری فرنچایزدهنده محلی، در شهرهای بزرگ ترکیه شعبههای متعددی دایر کرده است. فرهنگ غذای بیرونبر (takeaway) و تحویل درب منزل KFC مورد اقبال قشر جوانتر قرار گرفته و گسترش آن عمدتاً از طریق اعطای نمایندگی بوده است.
Domino’s Pizza – دومینوز پیتزا: برند آمریکایی دومینوز از اواخر دهه 1990 وارد بازار ترکیه شد و اکنون با دهها شعبه (عمدتاً فرنچایز) در حال فعالیت است. دومینوز ترکیه به دلیل نوآوری در سرویسدهی (مثلاً تضمین تحویل در ۳۰ دقیقه) و تطبیق با ذائقه محلی (افزودن طعمهای متنوع) یکی از موفقترین زنجیرههای پیتزا در کشور شده است.
علاوه بر نامهای بینالمللی فوق، برندهای بومی ترکیه نیز نقش مهمی در صنعت فرنچایز ایفا میکنند و حتی برخی از آنها به بازارهای جهانی راه یافتهاند:
Simit Sarayı – سیمیت سرایی: سیمیت (نان گرد کنجدی) یکی از خوردنیهای سنتی و محبوب ترکیه است که این برند با سیستم فرنچایز آن را در قالب کافیشاپهای مدرن به بازار عرضه کرد. سیمیت سرایی که در سال ۲۰۰۲ بنیانگذاری شد، رشد خیرهکنندهای داشت و تا پایان ۲۰۱۷ توانست ۴۰۸ شعبه در ۲۱ کشور جهان راهاندازی کند
prnewswire.com
. در داخل ترکیه نیز این برند دهها فروشگاه در شهرهای مختلف دارد و به خاطر قیمت مناسب و سرو غذاهای سنتی در محیطی امروزی شهرت یافته است.
Mado – مادو: بزرگترین زنجیره بستنی و کافه در ترکیه که محصولات لبنی سنتی (بخصوص بستنی ماراش) را با سبک مدرن عرضه میکند. مادو کار خود را از یک مغازه کوچک بستنیفروشی در دهه ۶۰ میلادی آغاز کرد و اکنون بیش از ۳۱۰ شعبه در ترکیه و ۴۸ شعبه در سایر کشورها دارد
invest.gov.tr
. مادو علاوه بر بستنی، انواع دسرها و غذاهای سبک سنتی را در منوی خود دارد و فرنچایز آن یکی از محبوبترین فرصتهای سرمایهگذاری در بخش کافه/دسر ترکیه محسوب میشود.
BigChefs – بیگچفس: یک رستوران زنجیرهای ترک که با ارائه غذاهای بینالمللی و محیطی مدرن، به سرعت در داخل کشور محبوب شد. بیگچفس در شهرهای بزرگ مانند استانبول، آنکارا و ازمیر شعبههای متعددی دارد و طی سالهای اخیر با استقبال از سرمایهگذاران خارجی، قصد توسعه به خارج از ترکیه را نیز داشته است
sugimotovisa.com
. مدل فرنچایز BigChefs برای کارآفرینانی که به دنبال رستورانی سطح بالا با برند جاافتاده هستند جذاب است.
Baydöner – بایدونر: یک برند موفق در حوزه فستفود بومی که بر غذای سنتی دونر کباب متمرکز است. بایدونر توانسته است با استانداردسازی کیفیت و طعم، دونر ترکی را در قالب یک زنجیره رستورانی به بازار عرضه کند
sugimotovisa.com
. این شرکت طی مدت کوتاهی دهها شعبه در سراسر ترکیه افتتاح کرده و گزینهای سودآور برای فرنچایز خصوصاً در مناطق پرتردد شهری بهشمار میرود.
English Home، Gratis، Flo: در بخش خردهفروشی غیرغذایی نیز ترکیه برندهای فرنچایز قویای دارد. به طور مثال، English Home در زمینه فروش لوازم خانه و دکوراسیون، Gratis در حوزه محصولات آرایشی-بهداشتی و Flo در صنعت فروش کفش و پوشاک ورزشی از برندهای زنجیرهای موفق ترک هستند
sugimotovisa.com
. این شرکتها با دهها فروشگاه در ترکیه (و حتی برخی شعب در خارج)، از طریق اعطای نمایندگی رشد کردهاند و نشان میدهند که فرصتهای فرنچایز تنها به صنایع غذایی محدود نیست.
به طور کلی، حضور برندهای بینالمللی مطرح (از فستفودها تا هتلهای زنجیرهای و فروشگاههای مد) در ترکیه بسیار پررنگ است و از سوی دیگر برندهای بومی قدرتمندی نیز شکل گرفتهاند که برخی از آنها اکنون در بازار جهانی رقابت میکنند. این تنوع، بازار ترکیه را برای متقاضیان فرنچایز بسیار پربار میکند؛ چرا که بسته به علاقه و تخصص خود میتوانند در صنایع مختلفی از غذا و نوشیدنی گرفته تا آموزش، خردهفروشی، خدمات ورزشی و ... برند مناسبی بیابند. نکته قابل توجه آن است که اغلب این شرکتها در وبسایت رسمی خود، بخشی برای درخواست فرنچایز یا نمایندگی دارند که جزئیات شرایط مالی و عملیاتی همکاری را تشریح کرده و فرم تقاضا در اختیار علاقمندان قرار دادهاند
sugimotovisa.com
. بنابراین کسب اطلاعات اولیه درباره فرصتهای فرنچایز در ترکیه امروزه به سادگی از طریق اینترنت و ارتباط مستقیم با برندها امکانپذیر است.