بازار فرنچایز ترکیه به بلوغ و تنوع قابل توجهی رسیده و فرصتهای سرمایهگذاری گستردهای در بخشهای مختلف ارائه میدهد. آمارها نشان میدهند که فرنچایز به عنوان یک مدل کسبوکار، در صنایعی نظیر پوشاک، خردهفروشی و غذا بیشترین سهم را دارد. طبق گزارشها، حدود ۳۳٪ از فعالیتهای فرنچایز در ترکیه مربوط به حوزه پوشاک و مد است، ۲۷٪ در خردهفروشی عمومی (سوپرمارکتها، لوازم خانه و ...) و ۲۴٪ در حوزه غذا و نوشیدنی قرار دارد
باقی مانده بازار نیز بین بخشهای دیگر توزیع شده است؛ از جمله آموزش و آموزشگاهها (مانند آموزش زبانهای خارجی، مؤسسات کنکور و مهدکودکها)، رستورانهای غیرفستفود و کافهها، خدمات مربوط به کودکان (شامل شهرهای بازی، مراکز نگهداری)، املاک و مستغلات (مثلاً دفاتر مشاور املاک با برندهای بینالمللی)، خدمات تعمیر و نگهداری (تعویض روغن، تعمیرات خودرو، خدمات نظافت) و بهداشت و درمان (کلینیکهای پوست و زیبایی، سالنهای ورزشی و سلامت)
این تنوع نشان میدهد تقریباً در هر حوزهای که فکرش را بکنید، میتوان یک فرصت فرنچایز مناسب پیدا کرد. فرصتهای سرمایهگذاری بر اساس بخشها: در سالهای اخیر، رشد تقاضای مصرفکنندگان ترک برای محصولات و خدمات جدید، فضای زیادی برای ورود برندهای تازه فراهم کرده است
برای مثال:
در بخش غذا و نوشیدنی، با وجود رقابت بالا میان فستفودها و کافههای زنجیرهای، همچنان شهرهای بزرگ و حتی شهرهای توریستی کوچکتر پذیرای مفاهیم غذایی نوآورانه هستند. سبک زندگی پرمشغله در شهرهای بزرگ، فرصت را برای فرنچایزهای فستفود سریع، کافیشاپهای زنجیرهای و رستورانهای با سرویس تحویل افزایش داده است
همچنین گرایش به غذاهای سالم و محلی، فضا را برای فرنچایزهای ارائهدهنده غذای ارگانیک یا ترکیبی از سنتی و مدرن مهیا کرده است.
در بخش پوشاک و خردهفروشی، ترکیه نه تنها یک بازار بزرگ داخلی دارد بلکه قطب گردشگری خرید نیز محسوب میشود. حضور برندهای بینالمللی مد در مالها و خیابانهای تجاری پررنگ است، اما برندهای پوشاک ترک (مانند LC Waikiki، Koton، Mavi و غیره) نیز بسیار قدرتمند عمل کردهاند. بسیاری از این برندهای بومی با برنامه فرنچایز در بازار بینالمللی توسعه یافتهاند و در داخل نیز فرصت نمایندگی در شهرهای مختلف را میدهند. افزایش درآمد قشر متوسط در دهه اخیر باعث رشد فروشگاههای زنجیرهای مد و لوازم خانه شده است
، بنابراین سرمایهگذاری در فرنچایز یک برند خردهفروشی مطرح (چه پوشاک، چه لوازم خانگی، لوازم آرایشی و ...) میتواند پرثمر باشد؛ بهویژه در شهرهای بزرگ و مراکز خرید پرتردد که تقاضای بالایی وجود دارد.
در حوزه آموزش و خدمات، جمعیت جوان کشور نیاز فزایندهای به خدمات آموزشی و تفریحی دارد. فرنچایز مراکز آموزش زبانهای خارجی، مؤسسات آموزشی کودک و نوجوان (مانند Kumon برای ریاضیات یا مراکز استعدادیابی)، همچنین باشگاههای ورزشی و سالنهای تناسب اندام به علت رشد آگاهی نسبت به سلامت، رونق گرفتهاند. برندهای موفقی نظیر b-fit (شبکه باشگاههای ویژه بانوان) نشان دادهاند که ایدههای نو در بخش ورزش و سلامت هم میتوانند از طریق فرنچایز گسترش یابند
در بخش خدمات فنی و کسبوکار نیز فرصتها دیده میشود: برای مثال، خدمات نظافت منزل و اداری، تعمیر و نگهداری منازل (شستشوی مبلمان، سمپاشی، خدمات تاسیساتی) بهصورت شبکهای ارائه میشوند. یا در حوزه مشاوره املاک، برندهای بینالمللی مانند RE/MAX و Century 21 سالهاست که در ترکیه از طریق فرنچایز فعالیت میکنند و اکنون نامهای شناختهشدهای در بنگاههای املاک هستند. افزایش ساختوساز و بازار پویا مسکن در ترکیه، کار فرنچایزهای املاک را پررونق نگه داشته است.
روندهای جدید بازار: صنعت فرنچایز ترکیه به موازات تحولات جهانی در حال تغییر و نوآوری است. دیجیتالیشدن کسبوکار و حضور فناوریهای نو (سفارش آنلاین، اپلیکیشنهای موبایل، استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل رفتار مشتریان و...) اکنون جزئی از استراتژی بسیاری از فرنچایزها شده است
. فرنچایزهایی که سریعتر خود را با این تغییرات وفق میدهند، توانستهاند حتی در شرایط چالشبرانگیز (مانند دوران پاندمی کووید-۱۹) رشد خود را حفظ کنند. همچنین توجه به پایداری و مسائل زیستمحیطی به تدریج وارد دستور کار برندهای فرنچایز شده است
. برای مثال، استفاده از بستهبندیهای دوستدار محیط زیست، کاهش پسماند غذایی در رستورانها و ارائه محصولات سالمتر، به مزیتی رقابتی برای فرنچایزها بدل شده است؛ مخصوصاً چون نسل جوان ترکیه نیز همچون همسالان جهانی خود به این ارزشها اهمیت میدهد
. نمایشگاهها و شبکهسازی: هر ساله در ترکیه چندین نمایشگاه و رویداد فرنچایز برگزار میشود که مهمترین آنها نمایشگاه بینالمللی «Bayim Olur musun?» (به معنای "آیا میخواهی فرنچایز من شوی؟") و اخیراً نمایشگاه Franchise Expo Istanbul است
در این رویدادها صدها برند داخلی و خارجی گرد هم میآیند و هزاران کارآفرین مشتاق برای آشنایی با فرصتهای فرنچایز از آن بازدید میکنند. حمایت ۳۲ ساله UFRAD از این نمایشگاهها و مشارکت شرکتهای بزرگ رسانهای و مرکز نمایشگاهی تویاپ، نشان از اهمیت این گردهماییها در اکوسیستم فرنچایز ترکیه دارد
چنین رویدادهایی ضمن به نمایش گذاشتن روندهای جدید بازار، فرصت تعامل مستقیم میان فرنچایزدهندگان و فرنچایزجویان را فراهم میکنند و به عقد قراردادهای همکاری جدید منجر میشوند. اگر شما به عنوان یک سرمایهگذار به دنبال فرصت فرنچایز در ترکیه هستید، حضور در این نمایشگاهها یا دنبال کردن اخبار آن میتواند دید خوبی از پویایی بازار و بازیگران فعال به شما بدهد
چشمانداز آینده: با توجه به آمارهای موجود و برنامههای توسعه برندها، آینده صنعت فرنچایز در ترکیه روشن به نظر میرسد. پیشبینی شده است که ارزش بازار فرنچایز از ۵۰ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ به ۵۵ میلیارد دلار در ۲۰۲۴ افزایش یابد
و این رشد در سالهای بعد نیز ادامه پیدا کند. افزایش تعداد برندهای ترک در بازارهای جهانی (در حال حاضر بیش از ۴۰۰ برند ترکیهای در کشورهای دیگر شعبه دارند.
نشان از ارتقای کیفیت و جاهطلبی کسبوکارهای بومی دارد. احتمال وضع قوانین جدید یا چارچوبهای تنظیمگرانه برای حفاظت از حقوق فرنچایزگیرندگان و شفافیت بیشتر بازار نیز در آینده وجود دارد، چرا که گسترش این مدل کسبوکار معمولاً توجه قانونگذار را به تدریج جلب میکند – هرچند تاکنون موضع قانونگذار ترک بیشتر عدم مداخله بوده است. در مجموع، فرانچایز در ترکیه یک عرصه پرجنبوجوش و متنوع است. کارآفرینان داخلی میتوانند با گرفتن نمایندگی از برندهای موفق، کسبوکار خود را با ریسک کمتر آغاز کنند و از حمایت یک سیستم بزرگتر بهره ببرند. سرمایهگذاران خارجی نیز ترکیه را بازاری آماده مییابند که هم پتانسیل رشد اقتصادی و هم سهولت نسبی ورود را توأمان داراست. با رعایت اصول حقوقی، انجام تحقیقات بازار و انتخابهای هوشمندانه، فرنچایز میتواند پلی به سوی موفقیت تجاری در ترکیه باشد؛ پلی که تجربه نشان داده برای بسیاری از کارآفرینان سودآور و تحولآفرین بوده است.